کولرهای آبی در فصل تابستان , سیستم سرمایش خانه ها را تامین میکنند . اما رعایت چند نکته درباره این کولرها و سلامتی ما قابل ذکر است . رطوبت و آلودگی پوشال های کولر، شرایط مناسبی برای رشد انواع میکروب ها و قارچ ها است و بسیاری از آلرژی ها و یا سرماخوردگی هایی مداوم در تابستان به دلیل عدم تعویض سالانه پوشال کولرها می باشد.
قارچ هایی مانند آسپرژیلوس می توانند بیماری زا باشند. البته افراد سالم و عادی معمولا دچار مشکل نمی شوند، ولی در مورد افرادی که دچار بیماری های ریوی هستند این قارچ ها ممکن است باعث بیماری شوند. از آنجا که پوشال، شرایط بروز بیماری را فراهم می کند، بهتر است هر سال پوشال ها تعویض شوند و در چند روز ابتدایی استفاده از کولر، در و پنجره ها باز گذاشته شوند.
پوشال ها و دریچه های ورود هوای کولر در طول چند ماهی که از آن استفاده نشده، به شدت پر از گرد و خاک و ذرات معلق موجود در هوا شده و زمانی که شما کولر را راه می اندازید، تمام این گردوغبار را به درون منزل تان هدایت می کنید.
به همین دلیل توصیه می شود پوشال های کولر سالیانه تعویض و دریچه های کولر هم تا حد امکان از وجود گردوغبار هوا پاک کنید. اگر این چند نکته را رعایت نکنید، به طور حتم باعث پخش گردوغبار زیادی در فضای خانه خواهید شد. این گردوغبار می توانند مشکلاتی را برای سیستم تنفسی فوقانی و تحتانی، مخصوصا برای بچه ها، سالمندان یا افراد مبتلا به ناراحتی های تنفسی ایجاد کند.
برای پیشگیری از سرماخوردگی، زمانی که از محیط گرم بیرون وارد خانه می شوید، بلافاصله کولر را روشن نکنید و یا حداقل در معرض باد مستقیم کولر قرار نگیرید.
در ضمن بهتر است برای پیشگیری از ورود گردوغبارهای آلرژی زا به درون منزل هنگام راه اندازی کولر، دریچه های کولر را یک به یک باز کنید و قبل از باز کردن آنها هم یک دستمال کاملا مرطوب را (در حالی که ماسک مناسبی روی دهان و بینی تان گذاشته اید) جلوی دهانه خروجی هوای کولر بگیرید تا گردوغبار به جای ورود به منزل، به آن دستمال مرطوب بچسبند و وارد فضا نشوند.
یکی از راه های پیشگیری از ورود گردوغبار بیش از اندازه در طول پاییز و زمستان به درون دریچه های کولر این است که یک کاور ضخیم مثلا از جنس برزنت، برای کولر تهیه کنید و در طول فصل هایی که از این وسیله استفاده نمی کنید، کاور را روی آن بکشید.
کولر و سرماخوردگی در تابستان
اگرچه سرما به تنهایی نمی تواند سرماخوردگی ایجاد کند، اما تغییر دما می تواند زمینه را برای ایجاد عفونت فراهم کند. به همین خاطر بهتر است برای پیشگیری از سرماخوردگی، زمانی که از محیط گرم بیرون وارد خانه می شویم، بلافاصله کولر را روشن نکنیم و یا حداقل در معرض باد مستقیم کولر قرار نگیریم و از این قبیل تغییر دماهای ناگهانی پرهیز کنیم.
نکته آخر هم درباره چیلرها و کولرهای گازی است. از آنجا که میزان رطوبت موجود در این دستگاه ها بسیار کم است، تنها مشکل مطرح شده در مورد آن ها هم همان مشکلات مربوط به روزهای ابتدایی راه اندازی شان است، یعنی مصرف کنندگان این خنک کننده ها هم باید شرایط بهداشتی مناسبی را هنگام راه اندازی آنها در آغاز فصل رعایت کنند تا با کمترین ورود و پخش گردوخاک به درون منزل مواجه شوند.
در نهایت اینکه پایین بودن میزان رطوبت این دستگاه ها باعث می شود که بحث انتقال قارچ ها به وسیله آنها چندان مطرح نباشد.
مهم ترین توصیه بهداشتی
همانطور که گفته شد، بهتر است پوشال ها هر سال تعویض شوند، اما اگر به هر دلیلی نتوانستید پوشال های کولر را تعویض کنید، بهترین راه برای خلاص شدن از باکتری های رشد کرده در پوشال ها این است که محلولی شامل ۱۰ درصد پرکلرین و ۹۰ درصد آب درست کنید و در کف کولر بریزید.
سپس پمپ آب را روشن کنید تا پوشال ها حسابی با محلول کلرین و آب خیس بخورند. بعد از چند دقیقه پمپ آب را خاموش کنید و آب کولر را تخلیه کرده، آب تمیز در کفی کولر بریزید و دو مرتبه پمپ آب را روشن کنید تا پوشال ها تمیز شوند.
استفاده از کولرهای آبی در شرایط آب و هوایی با رطوبت نسبی مناسب (۴۰ تا ۶۰ درصد) قابل توصیه است. کولر آبی دمای محیط داخلی منزل یا محیط کار را به ۲۶ یا ۲۸ درجه سانتیگراد می رساند.
توصیه های ایمنی
تعداد حوادثی که هنگام تعمیر کولر و یا تعویض پوشال های کولرهای آبی ثبت شده، کم نیست. کم نیستند آنهایی که با برق و نکات فنی دیگر آشنایی کامل داشته اند، اما در اثر برق گرفتگی ناشی از نشت برق کولر، جان خود را از دست داده اند.
مهم ترین توصیه ایمنی، کمک گرفتن از افراد متخصص و تعمیرکاران مجاز و مجرب است. همچنین لازم است افراد بدون قطع جریان برق به تعمیر کولر و یا تعویض پوشال های آن دست نزنند و در صورتی که احیانا این کار انجام شد، باید با فازمتر بدنه کولر را لمس کنید و مطمئن شوید که برق ندارد.
– استفاده از دستکش عایق و لاستیک عایق در زیر پا، شما را در برابر برق گرفتگی محافظت می کند.
– سیم های فرسوده را که عایق آنها از بین رفته است، تعویض کنید و به بستن چسب برق دور آنها اکتفا نکنید.
– پس از آنکه کار تعمیرات به اتمام رسید، دوباره بدنه کولر را با فازمتر لمس کنید و مطمئن شوید که بدنه آن برق ندارد.
– اگر هنگام روشن کردن پمپ آب کولر، صدای آب و یا بوی رطوبت را حس نکردید، سریع آن را خاموش کرده و با رعایت نکات ایمنی، پمپ را چک کنید. احتمال اینکه اتصالات آن شل شده باشد یا عمرش به پایان رسیده باشد، وجود دارد. با خرید یک پمپ جدید و نصب آن، کولرتان را مجددا راه اندازی کنید.
– اگر صدای کولر شما بیش از اندازه است، بهتر است نگاهی به وضعیت تسمه کولر و پولی ها بیندازید. ممکن است کارایی تسمه افت پیدا کرده و یا فرسوده و شل شده باشد یا لازم باشد پیچ پولی ها را محکم کنید.
– در هنگام نصب اولیه کولر نیز باید دقت شود تا از دودکش های بخاری و لوله های مربوط به سرویس های بهداشتی دور باشد.
– بدنه کولر حتما باید روی یک چهارپایه فلزی با ارتفاع ۳۰ سانتی متر قرار بگیرد و دقت شود پایه های فلزی طوری باشند که در آسفالت پشت بام فرو نروند. این چهارپایه باید کاملا تراز باشد تا از لرزش آن جلوگیری شود.
شناور کولر
شناور در کولر آبی وظیفه تنظیم آب کف کولر (تشتک) را دارد. اگر سطح آب کم باشد موجب نرسیدن آب به پدها و خنک نکردن کولر میشود و اگر بیش از حد زیاد باشد آب تشتک از زیرآب سرریز میشود. به همین دلیل باید شناوری مناسب برای کولر نصب کنیم.
هر چه میزان آب تشتک (کف کولر) بیشتر باشد هم پمپاژ آب بهتر انجام میشود هم کولر خنک تر میشود. البته نباید به حدی باشد که سرازیر شود.
توربین
توربین (فن) کولرآبی یکی دیگر از اجزاء بسیار مهم آن میباشد که اگر توسط شرکتهای غیر استاندارد و نامعتبر تولید شده باشد چون به بالانس بودن آن توجه نمیکنند، باعث لرزش کولر، مستهلک شدن آن و ایجاد صدا های نا متعارف برای مصرف کننده میشود.
سرویس کامل کولر آبی شامل چه مواردی می شود؟
- تنظیم شناور کولر آبی، جهت کنترل آب ورودی به کفی کولر
- کنترل پمپ آب و سیستم انتقال آب به پوشال ها
- بررسی فن و در صورت نیاز تعویض تسمه کولر
- روغن کاری یاتاقان کولر آبی
- بررسی و روغن کاری دینام کولر
- از بین بردن رسوبات کولر آبی
- بررسی جعبه تقسیم برق کولر
- شستشوی مخزن حلزونی
- تنظیم تسمه کولر آبی
- تعویض پوشال کولر
- شستشوی بدنه کولر
- راه اندازی کولر آبی
قطعات الکتریکی کولر آبی
قطعات الکتریکی شامل قسمت هایی هستند که از طریق برق، انرژی لازم برای حرکت را کسب می کنند. این قطعات الکتریکی به قطعات مکانیکی متصل شده و موجب حرکت آن ها می شوند. این قطعات نسبت به سایر بخش ها از حساسیت بیشتری برخوردار هستند. زیرا در صورتی که دچار خرابی شوند یا بسوزند، هزینه تعمیر و یا تعویض شان بسیار گران خواهد بود. پس بیشتر مراقب قسمت های الکتریکی کولر باشید.
تعمیر و تعویض این قطعات باید توسط کارشناس مجرب و متخصص در این زمینه انجام شود. خودتان نباید اقدام به تعمیر این بخش ها کنید.
۱- موتور کولر (دینام)
منبع انرژی تمامی کولرهای آبی از طریق موتور تامین می شود و فرآیند گردش هوا را برعهده دارد. موتورهای برق را به صورت دو دور طراحی کرده اند. به این صورت که شما قادر هستید از دو سرعت موتور برق استفاده کنید. با چرخش موتور کولر، پولی کوچک به حرکت درآورده، تسمه را می چرخاند و در نهایت پولی بزرگ شروع به حرکت می کند. با چرخش پولی بزرگ تر، محور پروانه نیز چرخیده و در نهایت پروانه هم حرکت می کند. نتیجه این فرآیند تولید باد است.
موتور برق از احساسیت بالایی برخوردار است و پیشنهاد می شود کولر را در ساعات طولانی با سرعت تند روشن نکنید. استفاده از کولر با دور تند، مصرف انرژی را هم افزایش خواهد داد.
هر زمانی که کولر را سرویس می کنید، موتور را نیز تمیز کرده و در آخر آن را روغن کاری کنید. این روغن کاری موجب می شود موتور روان کار کند و دیرتر فرسوده شود.
مراقب باشید لوله های توزیع آب به شکلی تنظیم نباشند که آب روی موتور پاشیده شود.
۲- پمپ آب کولر (واتر پمپ)
قطعه ی مهم دیگر در کولر آبی، پمپ آب است که نقش آن کمتر از دینام نیست. این بخش فرآیند انتقال آب را انجام می دهد. این قطعه، آب را به بخش هایی بالایی کولر انتقال داده و پوشال ها را خیس می کند.
شما با زدن کلید پمپ آب، آن را روشن می کنید و بعد از خیس شدن پوشال ها، با زدن کلید موتور، دینام را روشن می کنید.
حساسیت این بخش کمتر از موتور نیست و باید در هر بار سرویس کولر، آن را نیز بررسی کنید. پمپ آب داخل تشتک قرار می گیرد و آب از قسمت زیرین آن داخل پمپ کشیده می شود و از طریق شلنگ انتقال به لوله های توزیع وارد می شود. برای اینکه دهانه این شلنگ دچار گرفتگی نشود، در قسمت کف پمپ یک سبد قرار دارد تا هم رسوب آب را بگیرد و هم در صورت وجود اشیاء ریز داخل آب، مانع از ورود آن ها به شلنگ شود.
در زمان سرویس کولر آبی باید سبد پمپ آب را تمیز کنید تا رسوب های آن جدا شوند. با استفاده از یک میله نازک فلزی، شلنگ را تمیز کنید تا در صورت گرفتگی برطرف شود. در نهایت واتر پمپ را روغن کاری کنید.
۳- جعبه تقسیم برق کولر آبی
برق کولر باید از طریق یک قطعه تامین و به قطعات الکتریکی منتقل شود. جعبه تقسیم برق کولر انرژی الکتریکی را دریافت کرده و به قطعات کولر می فرستد. شما با قطع و وصل کردن کلید برق، به این جعبه تقسیم فرمان روشن و یا خاموش می دهید. این قسمت هم باید در جایی از بدنه کولر قرار گیرد تا مرطوب نشود و مشکلات جبران ناپذیر پدید نیاورد.
قطعات مکانیکی کولر آبی
قطعات مکانیکی، انرژی حرکتی را از قطعات الکتریکی دریافت می کنند. این قطعات شامل شناور، تسمه، پولی ها و پروانه می شوند. بهترین روش برای نگهداری صحیح از این بخش ها، روغن کاری به موقع است.
۱- شناور کولر آبی
شناور عمل قطع و وصل کردن ورود آب به داخل تشتک را انجام می دهد. در صورتی که تشتک خالی باشد، شناور در پایین ترین وضعیت خود قرار دارد، در این حال، آب تا زمانی که تشتک پر شود، با شدت وارد آن می شود. به محض اینکه تشتک پر شد، شناور به صورت خودکار جریان آب را قطع می کند.
هر بار که مقدار آب موجود در کولر کم شود، شناور دوباره شیر را باز می کند. حال اگر شناور کولر تنظیم نباشد، بیش از حد آب وارد تشتک کولر شده و در نهایت با سرریز شدن آب روبرو خواهید شد. یا برعکس این، اگر کمتر از مقدار استاندارد آب وارد کولر شود، موجب خیش نشدن پوشال ها شده و کولر باد خنک نخواهد داشت. در مقاله نحوه تنظیم شناور کولر آبی در این مورد بیشتر توضیح داده شده است.
شناورهای امروزی دارای درجه بندی روی بنده هستند و برای تنظیمات بهتر به شما کمک می کنند.
۲- پولی های کولر آبی
پولی از اجزا مکانیکی کولر است که موجب حرکت پروانه می شود. پولی کوچک به موتور وصل است و پولی بزرگ به پروانه. تسمه به دور آن ها چرخیده و پروانه را به حرکت درمی آورد. هر زمانی که کولر را سرویس می کنید باید پولی ها را روغن کاری کنید. خشک بودن پولی ها موجب صدای بلند در حین چرخش می شود.
۳- تسمه کولر آبی
تسمه در کولر موجب حرکت پولی بزرگ و در نهایت چرخش پروانه می شود. تسمه به دور پولی کوچک که به موتور متصل است و همچنین پولی بزرگ می چرخد و انرژی حرکتی را به از موتور به پروانه منتقل می کند. اگر تسمه بیش از حد سفت و یا شل باشد، هم صدای آزاردهنده ایجاد می کند و هم ممکن است پاره شود. درصورتی که مشاهده کردید تسمه پوسیده شده، آن را تعویض کنید.
۴- پروانه کولر آبی
در مرکز کولر یک مخزن حلزونی شکل دیده می شود که پروانه داخل آن قرار دارد. با چرخش پروانه باد تولید شده و از طریق کانال وارد ساختمان می شود.
در صورتی که پروانه تنظیم نباشد، به درستی حرکت نمی کند و درصد بالایی از قدرت موتور را هدر می دهد. بالانس نبودن فن یا همان پروانه موجب ایجاد لرزه در تمام بدنه کولر می شود. یاتاقان های پروانه هم باید محکم و روغن کاری شوند تا عملکرد فن را تحت الشعاع قرار ندهند.در صورت خرابی پروانه باید به فکر تعویض پروانه کولر آبی باشید.
قطعات ثابت کولر آبی
در کنار قطعات الکتریکی و مکانیکی، قطعات دیگری هم قرار دارند که ثابت هستند. قطعاتی از قبیل بدنه، دریچه ها، پوشال، شیر تخلیه و شبکه آبرسانی.
۱- بدنه کولر آبی
بدنه کولر آبی مکعب فلزی است که از ۴ ستون، سقف و کفی تشکیل شده است. این بدنه فلزی بسیار مقاوم است و در برابر تغییرات آب وهوایی آسیب پذیر نیست.
برای اینکه عمر بدنه کولر بیشتر شود، درصورتی که قسمت هایی از بدنه دچار رنگ پریدگی شد، بهتر است آن را ترمیم کنید. کف کولر نیز ممکن است دچار پوسیدگی شود که ترمیم سوراخ کف کولر با انواع عایق را باید در اسرع وقت انجام داد.
۲-دریچه های کولر آبی
در سه طرف بدنه کولر دریچه های مشبک قرار دارند و داخل این دریچه ها را پوشال می بندند. در صورتی که روی سطح دریچه ها رسوب مشاهده کردید، با فرچه آن ها را تمیز کنید. وجود رسوب مانع از جریان هوا ب داخل کولر می شود.
رشته های کوتاه و نازک چوبی که در بسته های توری قرار می گیرند و روی دریچه ها بسته می شوند پوشال نام دارند. با خیس شدن این پوشال ها، بادی که از چرخش پروانه تولید می شود، خنک شده و فضای خانه لطیف و مرطوب می کند.۳- پوشال کولر آبی
تعویض پوشال باید هر دوسال یکبار انجام شود. همچنین در زمان سرویس کولر، باید پوشال ها را بشویید تا مانع از تجمع آلودگی، قارچ و میکروب شود. هرچه پوشال ها سالم تر، تمیزتر و مرطوب تر باشند، فشار کمتری به موتور کولر وارد می شود. در انتخاب پوشال باید دقت شود تا ابعاد آن با سایز کولر یکی باشد.